Thực Phẩm Bẩn Là Gì? Chế Tài Xử Phạt Nghiêm Khắc Tới 100 Triệu Đồng Theo Quy Định Mới
Trong những năm gần đây, thực phẩm bẩn đã trở thành một vấn nạn gây nhức nhối trong xã hội, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người tiêu dùng. Từ những vụ việc heo tai xanh, gà chết do dịch bệnh được phù phép thành đặc sản, cho đến việc lạm dụng hóa chất cấm trong chế biến, nỗi lo về thực phẩm bẩn luôn thường trực trong từng bữa ăn gia đình.
Để ngăn chặn và đẩy lùi vấn nạn này, Chính phủ đã ban hành Nghị định 115/2018/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 20/10/2018), đánh dấu một bước ngoặt trong công tác quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm. Với khung hình phạt tăng vọt lên tới 100 triệu đồng cho các hành vi vi phạm nghiêm trọng, đây được xem là "liều thuốc mạnh" để trừng trị những kẻ kinh doanh thực phẩm bẩn bất chấp đạo đức.
Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp lý xoay quanh thực phẩm bẩn, đặc biệt là 5 nhóm hành vi bị xử phạt nặng nhất mà người dân và doanh nghiệp cần nắm rõ.
Thực Phẩm Bẩn Dưới Góc Nhìn Pháp Lý
Mặc dù thuật ngữ "thực phẩm bẩn" được sử dụng rộng rãi trong đời sống, nhưng dưới góc độ pháp lý, nó bao hàm các sản phẩm thực phẩm vi phạm các quy định về an toàn. Theo Nghị định 115, các vi phạm này rất rộng, bao gồm:
Vi phạm điều kiện bảo đảm an toàn trong sản xuất, kinh doanh.
Vi phạm về điều kiện đối với thực phẩm nhập khẩu, xuất khẩu.
Vi phạm về kiểm nghiệm, ghi nhãn, quảng cáo sai sự thật.
Đặc biệt là các vi phạm về sử dụng nguyên liệu, phụ gia, hóa chất không an toàn để chế biến thực phẩm.
Mục tiêu của các quy định này là loại bỏ thực phẩm bẩn ngay từ khâu sản xuất, bảo vệ quyền lợi và sức khỏe người tiêu dùng.
5 Hành Vi Kinh Doanh "Thực Phẩm Bẩn" Bị Phạt Kịch Khung 80 - 100 Triệu Đồng
Theo quy định tại Nghị định 115/2018/NĐ-CP, mức phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng sẽ được áp dụng cho các cá nhân, tổ chức có hành vi sản xuất, kinh doanh thực phẩm bẩn thuộc các trường hợp nghiêm trọng sau đây:
1. Sử Dụng Nguyên Liệu "Không Dùng Cho Thực Phẩm"
Đây là hình thức làm thực phẩm bẩn tinh vi và nguy hiểm. Hành vi này bao gồm việc sử dụng nguyên liệu là sản phẩm từ động vật, thực vật, hoặc các chất, hóa chất vốn không được phép sử dụng làm thực phẩm để chế biến.
Ví dụ: Dùng hóa chất công nghiệp để tẩy trắng lòng lợn, dùng cồn công nghiệp (Methanol) để pha rượu, hoặc dùng các loại cây cỏ độc hại để tạo màu.
2. Chế Biến Thức Ăn Từ Động Vật Chết, Dịch Bệnh
Một trong những nỗi ám ảnh lớn nhất về thực phẩm bẩn là thịt gia súc, gia cầm chết, bệnh. Pháp luật quy định phạt rất nặng đối với hành vi:
Chế biến thức ăn từ động vật chết do bệnh dịch hoặc động vật bị tiêu hủy.
Bán các loại thức ăn được chế biến từ nguồn nguyên liệu này.
Điều kiện áp dụng: Lô hàng thực phẩm vi phạm có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên (trong trường hợp chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự).
3. "Thực Phẩm Bẩn" Do Phụ Gia Nhiễm Độc
Không chỉ nguyên liệu chính, phụ gia cũng là nguồn gốc tạo ra thực phẩm bẩn. Hành vi sử dụng phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm mà trong đó có chứa hoặc nhiễm các kim loại nặng hoặc chất độc hại vượt quá giới hạn cho phép sẽ bị xử phạt kịch khung. Điều này cảnh báo các cơ sở sản xuất không được ham rẻ mà sử dụng phụ gia trôi nổi, không tinh khiết.
4. Sử Dụng Chất Cấm Trong Sản Xuất (Hóa Chất, Kháng Sinh)
Việc tồn dư kháng sinh và hóa chất cấm là đặc điểm nhận diện điển hình của thực phẩm bẩn. Mức phạt 80-100 triệu đồng áp dụng cho hành vi sử dụng chất, hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật thuộc danh mục CẤM sử dụng hoặc NGOÀI danh mục cho phép.
Điều kiện áp dụng: Lô sản phẩm vi phạm trị giá từ 10 triệu đồng trở lên (nếu chưa đến mức xử lý hình sự).
5. Sử Dụng Chất Chưa Được Phép Lưu Hành
Hành vi đưa các chất lạ, chưa được kiểm chứng vào thực phẩm cũng bị coi là sản xuất thực phẩm bẩn. Cụ thể, việc sử dụng chất, hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật chưa được phép sử dụng hoặc lưu hành tại Việt Nam sẽ bị phạt nặng.
Điều kiện áp dụng: Lô sản phẩm vi phạm trị giá từ 50 triệu đồng trở lên (nếu chưa đến mức xử lý hình sự).
Hậu Quả Của Thực Phẩm Bẩn Và Biện Pháp Khắc Phục
Bên cạnh mức phạt tiền "khủng", các cơ sở kinh doanh thực phẩm bẩn còn phải đối mặt với các hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khắc phục hậu quả nghiêm khắc:
Đình chỉ hoạt động: Có thể bị đình chỉ sản xuất, kinh doanh có thời hạn.
Tiêu hủy tang vật: Buộc tiêu hủy toàn bộ số thực phẩm bẩn, nguyên liệu, phụ gia vi phạm.
Công khai vi phạm: Tên cơ sở vi phạm sẽ bị công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, dẫn đến mất uy tín và tẩy chay từ người tiêu dùng.
Vậy Cuộc Chiến Chống Lại Thực Phẩm Bẩn Chúng Ta Phải Làm Gì?
Cuộc chiến chống lại thực phẩm bẩn cần sự chung tay của cả cộng đồng. Với Nghị định 115, pháp luật đã trang bị một công cụ răn đe mạnh mẽ.
Đối với doanh nghiệp: Cần tuân thủ tuyệt đối các quy định về an toàn thực phẩm, kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc nguyên liệu để tránh rủi ro pháp lý và giữ gìn thương hiệu.
Đối với người tiêu dùng: Cần trang bị kiến thức để nhận biết thực phẩm bẩn, ưu tiên lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được kiểm định bởi cơ quan chức năng.
Hãy nói KHÔNG với thực phẩm bẩn để bảo vệ sức khỏe của chính mình và gia đình.